ASP Nedir?

ASP
Son yıllarda İnternet’in hızlı bir şekilde yaygınlaşması bu alandaki teknolojilerin de hızla gelişmesine neden oldu. Üniversiteler, kamu kuruluşları, özel şirketler kısacası İnternet’e bağlı sunucularında bir siteye sahip olan tüm kurumlar bu siteyi ziyaretçilerle daha etkileşimli olarak kullanmak istediler. Yazılım üreticileri de kurumların bu isteklerini gerçekleştirmek üzere daha hareketli sayfalar hazırlayabilmek, kullanıcıdan veri alıp diske kaydetmek gibi işlemleri yapacak ürünler geliştirdiler.
ASP ‘yi öğrenmeye başlamadan önce, web sayfalarının hazırlanmasında kullanılan yazılımların neler olduğunu ve bunların hangisinin ne işe yaradığını bilmek web sitesi tasarımcılığı için bir bakış açısı sağlayacaktır. Öncelikle tüm web sayfalarının arkasında yatan teknoloji HTML’ dir. Uzman bir web sitesi tasarımcısı HTML dilini bilmek zorundadır. Piyasada hiç programlama mantığı kullanmadan site tasarlayabilecek paket programlar vardır, fakat bunlar web tasarımcılığını profesyonelce yapan insanlar için yeterli olmayacaktır. İnternet Explorer ya da Netscape Navigator gibi tarayıcılar kullanarak bağlanmak istediğiniz adresi girip istediğiniz sitenin ana sayfasına girdiğinizde, bağlantıyı yaptığınız sunucu bilgisayar size o sayfayı HTML kodları halinde gönderir ve sizin kullandığınız tarayıcı bu HTML kodlarını alıp yorumlayarak, yazılar, nesneler,resimler şeklinde karşınıza getirir. Sadece HTML kullanılarak hazırlanmış bir sayfada hareket eden nesneler göremezsiniz(Animated GIF olarak adlandırılan hareketli resimler hariç). Burada hareket eden nesneler ile bir yazının hareket etmesi, bir bağlantının üzerine gelince onunla ilgili açıklama çıkıp kaybolması ve buna benzer şeyler kastedilmektedir. Web sayfalarında bu hareketliliği sağlamak için Scripting dilleri denilen ve normal programlama dillerinden bazı farklılıkları olan diller kullanılır. Bu Script dillerden bazıları JavaScript, Visual Basic Script(VBScript olark bilinir), Jscript, PHPScript, PerlScript’tir. Aslında bu nesneleri gizlemek-göstermek ve hareket ettirmek için DHTML(Dynamic HTML) denilen ve HTML’nin, bu bahsettiğimiz işlemleri yapabilmesi için, ekrandaki nesneleri katmanlara ayırmamızı sağlayan bir dil de gereklidir. HTML ve DHTML komutları arasında ilk bakışta ayrım yapmak zordur, yani bunlar iç içe kullanılan dillerdir. Scripting dillerinin normal programlama dillerinden farkı özel bir derleyiciye sahip olmamaları ve yorumlanmalarının sonunda çalıştırılabilir(.exe veya .com uzantılı bir dosya) dosyalar elde edilmemeleridir. Bu diller tarayıcı olarak adlandırılan programlar tarafından işlenir ve direk çıktı üretilir.
Buraya kadar kullanıcının karşısına yazılar, resimler çıkarabilmemizi sağlayan diller ve sayfada daha hareketli işler yapabilmemizi sağlayan dillerden bahsettik. Peki biz sitemize giren kullanıcıdan bilgi alıp bunları diske daha doğrusu bir metin dosyasına ya da gelişmiş bir veritabanına kaydetmek istersek ne yapacağız? İşte bu noktada ASP, PHp, CGI gibi dillerden yararlanacağız.
ASP, PHP, CGI gibi diller sunucu taraflı scripting dilleri, JavaScript, VBScript, Jscript gibi diller ise istemci taraflı scripting dilleri olarak bilinir. İstemci taraflı bir dil ile yazdığınız kodlar kullanıcının bilgisayarına olduğu gibi gönderilir ve kullanıcının tarayıcısı bu kodu yorumlayıp gerekli işlemleri yapar. Oysa ki sunucu taraflı dillerde bu durum farklıdır. İçerisinde ASP, PHP, CGI kodu bulunan sayfaya girildiğinde sayfanın istendiği sunucu bu kodları alır, yorumlayıp gerekli işlemleri yapar ve sonuçları HTML’ye çevirip kullanıcıya yollar. Böylece kullanıcı sayfanın kaynak koduna baktığında sunucu taraflı dillerle yazılmış tek satır kod bile göremez.
Active Server Pages (Aktif Sunucu Sayfaları) kelimelerinin baş harflerinden oluşan ASP, daha önce de söylediğimiz gibi sunucu taraflı geliştirme ortamıdır. Dosya uzantısı “.asp” olan ASP sayfalarında HTML ve Script dili bir arada kardeşçe bulunabilmektedir. ASP teknolojisi sayesinde, sayfalarınıza koyacağınız HTML, VBScript kodları ve veritabanı uygulamaları, sunucuda icra edileceğinden, ziyaretçinin tarayıcısının örneğin VBScript’i tanımayan Netscape olması, hiç önemli değildir. ASP bu özgürlüğü, kodların sunucu tarafında işletilmesine borçludur. Kullanıcının ekranında sadece kodların işletilmesi sonucunda oluşan HTML sayfası görüntülenir. ASP’ nın bir avantajı da, kullanılan kodların başkaları tarafından kopyalanamamasıdır.
Buraya kadar anlattıklarımızdan bir özet yaparsak bir ASP sayfasının nelerden oluştuğu hakkında şunları söyleyebiliriz:
ASP sayfasının içinde kod vardır.
ASP sayfasının kodları Web sunucusu tarafından icra edilir.
ASP sayfası kullanıcının tarayıcısına salt HTML kodu olarak gelir.

Yaw bu asp okulda bela oldu bize yakamıza yapıştı artık sökülmüyor ne zaman kurtulacazz..